
Oba są twarde, dojrzewające, mają intensywny smak i pochodzą z północnych Włoch – ale czy parmezan i Grana Padano to naprawdę to samo? Jeśli zastanawiasz się, który włoski ser wybrać do makaronu, risotto czy sałatki, poznaj główne różnice między tymi dwoma serowymi klasykami.
Pochodzenie i kontrola produkcji
Parmezan, czyli Parmigiano Reggiano, oraz Grana Padano to włoskie sery objęte europejskimi oznaczeniami chronionego pochodzenia geograficznego (PDO) – mogą być produkowane tylko w określonych regionach i według ściśle określonych zasad. Parmezan może być produkowany tylko w wybranych prowincjach regionów Emilia-Romania i Lombardia – m.in. w Parmie, Reggio Emilia, Modenie, Bolonii i Mantui. Produkcja Grana Padano obejmuje szerszy obszar północnych Włoch, w tym m.in. Lombardię, Wenecję Euganejską, Piemont i Trydent.
Parmigiano Reggiano podlega surowszym wymogom niż Grana Padano– zarówno jeśli chodzi o skład mleka, jak i sposób karmienia krów. W produkcji parmezanu zabronione jest stosowanie pasz fermentowanych, a mleko musi pochodzić wyłącznie od krów żywionych naturalnie. To przekłada się na bardziej rygorystyczny i kosztowny proces, wpływający na cenę gotowego produktu.
Czas dojrzewania i smak
Jedną z głównych różnic między tymi serami jest czas dojrzewania. Parmezan dojrzewa minimum 12 miesięcy, choć najczęściej spotyka się wersje 24-, 30-, a nawet 36-miesięczne. Grana Padano ma krótszy minimalny czas dojrzewania – 9 miesięcy, a najstarsze wersje dojrzewają do 20 miesięcy. Dłuższe dojrzewanie sprawia, że parmezan ma intensywniejszy, bardziej złożony smak i charakterystycznie kruchą strukturę. Grana Padano jest delikatniejszy, mniej słony i nieco łagodniejszy w aromacie – idealny dla osób, które preferują subtelniejsze nuty. Oba sery świetnie nadają się do tarcia, ale jeśli zależy nam na intensywnym, wyrazistym akcencie w daniu, parmezan będzie trafniejszym wyborem.
Zastosowanie w kuchni i cena
Zarówno parmezan, jak i Grana Padano są wszechstronne w zastosowaniu i doskonale wpisują się w klasyczne dania kuchni włoskiej. Pasują do makaronów, risotto, zup, sałatek, carpaccio, a także jako samodzielna przekąska. Grana Padano sprawdzi się świetnie tam, gdzie chcemy uzyskać subtelniejszy smak i bardziej kremową konsystencję – np. w delikatnym risotto lub jako dodatek do pieczywa. Parmezan z kolei lepiej sprawdzi się w daniach wymagających mocnego, wyrazistego akcentu. Warto też wspomnieć o różnicy cenowej – parmezan, z uwagi na bardziej restrykcyjny proces produkcji i dłuższy czas dojrzewania, jest zazwyczaj droższy niż Grana Padano. Dla wielu miłośników włoskich serów obie opcje mają swoje miejsce w kuchni – wybór zależy od okazji, budżetu i oczekiwanego smaku.